439
aslında iki tane olan ya da depremleri şeklinde cereyan eden doğa olayı. afrika, arap ve anadolu levhalarının birbiriyle temas ettiği yerde yaşanmıştır.
türkiye ve deprem konulu başlangıç seviyesi de olsa az biraz bilimsel içeriklerin hepsinde yer alan bilgidir. bizim üzerinde yaşadığımız kara parçalarının aslında levhalar halinde olduğu, afrika levhası sabit iken diğerlerinin bir yöne hareket etmeye çalıştığı, bu sebeple birbirlerine sürtününce depremler olduğu...
doğudaki arap levhası kuzeye doğru gitmeye çalışır. bunu yapmaya çalışırken de anadolu levhasını batıya doğru iter. "biz bir gün yunanistan'a çarpacakmışız ehe ehe" şeklinde goygoy malzemesi de yapılır bu konu hatta.
o gün yaşanan depremlerin altındaki temel mekanik de buydu aslında. normalde senede birkaç santimetre hızında yaşanacak, bu seviyede olsa aletsel ölçüm hariç fark edilmeyecek olan ancak levhaların birbirinin yolu üzerinde olmasından ötürü on yıllardır gerçekleşemeyen hareket 2 seferde ve toplam 145 saniyede yaşandı.
tabi bu hareketin yer yüzünde yarattığı sallantı ürkütücü oldu. özellikle ilk depremde türkiye'nin neredeyse yarısı depremin kendi şehrinde olduğunu sanarak uyanmıştır.
bu kadar büyük sallantıya ek olarak yılın muhtemelen en soğuk geçmiş birkaç gününden birine denk gelmesi de ayrı bir talihsizlikti.
sonrası ile ilgili yazılacak çok fazla şey var ama, tuzu kuru iken yazmak şımarıklık gibi geliyor.
yaşayanlar, sevdiklerini kaybedenler bir kenara; çok uzak olanların bile aslında travmatik olan pek çok olayı/görüntüyü günlerce görebilmesi, bu sebepten toplumsal duyarlılığın ve beraberliğin bir süre için de olsa üst seviye olması belki de güne dair iyi olarak anılabilecek tek notu...
entrynin başında bahsi geçen anadolu levhasının kuzey cephesi meşhur(!) kuzey anadolu fay hattı oluyor. bu hat üzerindeki deprem fırtınasının oluşma sebebi de aynı; anadolu levhasının batıya doğru itilmesi.
uzun lafın kısası, beklenen büyük istanbul depremi de aşağı yukarı o gün yaşanan şey gibi olacak. bu tarz büyük bir hareket belki bir seferde belki yine iki seferde olacak. belki aynı günde iki büyük deprem olacak ya da 1999 gibi yakın tarihli iki deprem yaşanacak.
bu iki depremin yaşandığı coğrafyada 11 milyon insan yaşıyordu. aynı büyüklükte bir alanı ülkenin kuzey batısına çekince en iyimser tahminle 35-40 milyon insan etkilenecek. sadece istanbuldaki kilometrekare başına düşen insan yoğunluğu, 6 şubat depremlerinden etkilenen bölgelerin neredeyse 8 katı.
6 şubat depreminde, biz uzaktakilerin en yakın kayıpları eğitim ya da iş için batıya gelmiş de geri dönmüş az sayıda arkadaşlarımızdı.
büyük istanbul depreminde bildiğimiz tanıdığımız arkadaşlarımızın çoğu orada olacak. yıkılan bina sayısı çok daha fazla olaca. yetmezmiş gibi işin kötüsü ayakta kalmış ve yardımların organize edilebileceği o kadar imkanı bol bir şehir de olmayacak...
düşündükçe insan ürperiyor...
türkiye ve deprem konulu başlangıç seviyesi de olsa az biraz bilimsel içeriklerin hepsinde yer alan bilgidir. bizim üzerinde yaşadığımız kara parçalarının aslında levhalar halinde olduğu, afrika levhası sabit iken diğerlerinin bir yöne hareket etmeye çalıştığı, bu sebeple birbirlerine sürtününce depremler olduğu...
doğudaki arap levhası kuzeye doğru gitmeye çalışır. bunu yapmaya çalışırken de anadolu levhasını batıya doğru iter. "biz bir gün yunanistan'a çarpacakmışız ehe ehe" şeklinde goygoy malzemesi de yapılır bu konu hatta.
o gün yaşanan depremlerin altındaki temel mekanik de buydu aslında. normalde senede birkaç santimetre hızında yaşanacak, bu seviyede olsa aletsel ölçüm hariç fark edilmeyecek olan ancak levhaların birbirinin yolu üzerinde olmasından ötürü on yıllardır gerçekleşemeyen hareket 2 seferde ve toplam 145 saniyede yaşandı.
tabi bu hareketin yer yüzünde yarattığı sallantı ürkütücü oldu. özellikle ilk depremde türkiye'nin neredeyse yarısı depremin kendi şehrinde olduğunu sanarak uyanmıştır.
bu kadar büyük sallantıya ek olarak yılın muhtemelen en soğuk geçmiş birkaç gününden birine denk gelmesi de ayrı bir talihsizlikti.
sonrası ile ilgili yazılacak çok fazla şey var ama, tuzu kuru iken yazmak şımarıklık gibi geliyor.
yaşayanlar, sevdiklerini kaybedenler bir kenara; çok uzak olanların bile aslında travmatik olan pek çok olayı/görüntüyü günlerce görebilmesi, bu sebepten toplumsal duyarlılığın ve beraberliğin bir süre için de olsa üst seviye olması belki de güne dair iyi olarak anılabilecek tek notu...
entrynin başında bahsi geçen anadolu levhasının kuzey cephesi meşhur(!) kuzey anadolu fay hattı oluyor. bu hat üzerindeki deprem fırtınasının oluşma sebebi de aynı; anadolu levhasının batıya doğru itilmesi.
uzun lafın kısası, beklenen büyük istanbul depremi de aşağı yukarı o gün yaşanan şey gibi olacak. bu tarz büyük bir hareket belki bir seferde belki yine iki seferde olacak. belki aynı günde iki büyük deprem olacak ya da 1999 gibi yakın tarihli iki deprem yaşanacak.
bu iki depremin yaşandığı coğrafyada 11 milyon insan yaşıyordu. aynı büyüklükte bir alanı ülkenin kuzey batısına çekince en iyimser tahminle 35-40 milyon insan etkilenecek. sadece istanbuldaki kilometrekare başına düşen insan yoğunluğu, 6 şubat depremlerinden etkilenen bölgelerin neredeyse 8 katı.
6 şubat depreminde, biz uzaktakilerin en yakın kayıpları eğitim ya da iş için batıya gelmiş de geri dönmüş az sayıda arkadaşlarımızdı.
büyük istanbul depreminde bildiğimiz tanıdığımız arkadaşlarımızın çoğu orada olacak. yıkılan bina sayısı çok daha fazla olaca. yetmezmiş gibi işin kötüsü ayakta kalmış ve yardımların organize edilebileceği o kadar imkanı bol bir şehir de olmayacak...
düşündükçe insan ürperiyor...
